ABAY
ABAY1 is.
- Ana, abla veya saygı gösterilen kadın kişiye sesleniş. Bak. aba1.
“Ay, Şerife abay, sen talaka yasap, başka kızlarnı şakırıp bĭznĭ ne üşĭn şakırmaysıñ ?” – (Mehmet Vani Yurtsever – Talaka).“Kız kurtkaga : / – Abay, bĭz de aketiyĭk Kan balasına bĭr şanak bercĭmek şorbası, diydĭ.” – (Ekrem ve Hilmiye Mehmet Ali – Tepegöz).
- Ana; abla. (Sesleniş şeklinin kelime gövdesi olarak kullanılması). Bak. aba1.
“Ne mırza bar soyımda, ne aytuwlı bĭr bay. / Babam bĭr çoban, anam ‘Zayde abay’!” – (Bekir S. Çobanzade – Bĭr Izın Berĭñĭz !).“Beş semĭz koy kesĭlgen, bĭr de tana. / Ayşe abay etĭm köp dep kuwana.” – (Mehmet H. Vani Yurtsever – “Toy” şiiri).
Türk Lehç. : Kırım. , Nog. – abay; Kazak. – apay;
Rom. 1. Vocativul cuvântului aba. 2. Forma de vocativ devenită, ca urmare a uzajului frecvent, temă echivalentă cu nominativul aba.
ABAY2 is. “Dikkat, uyanıklık, bilinç, basiret” anlamları ile abaylamak, abaylı, abaysız gibi, sadece türemiş sözlerde geçen, günümüzde kendi başına kullanılmayan bir kök kelime.
Türk Lehç. : Kazak., Kazan. – abay; Moğ. – ubay, uvay – bilinç, anlayış.
Rom. s. Cuvânt însemnând “atenţie, precauţie, conştienţă”, ieşit din uz şi întâlnit doar în structura derivatelor sale, precum abaylamak, abaylı, abaysız.